21 marca 1960 roku, na skromnym placu w Sharpeville, dopuszczono się jednego z najtragiczniejszych wydarzeń w historii RPA. W tymseemingly normalnym przedmieściu Johannesburg, policja otworzyła ogień do pokojowych demonstrantów protestujących przeciwko pass laws, rasistowskim przepisom ograniczającym ruch ludności czarnoskórej. Strzały zabrały życie 69 osób, a ponad 180 zostało rannych.
Masakra w Sharpeville stanowiła przełomowy moment w walce o prawa obywatelskie w RPA. To wydarzenie zszokowało świat i wywołało falę oburzenia przeciwko apartheidowi.
Przyczyny Masakry w Sharpeville
Sytuacja polityczna w RPA na początku lat 60. była napięta. Apartheid, system segregacji rasowej wprowadzony przez białych Afrikanerów, stawiał czarnoskórą ludność w pozycji gorszej i pozbawiał ją podstawowych praw. Pass laws, które wymagały od ludzi o kolorze skóry noszenia specjalnych dokumentów zezwalających na przebywanie w określonych obszarach, były jednym z najbardziej drażniących aspektów tego systemu.
W marcu 1960 roku Afrykański Kongres Narodowy (ANC), główna organizacja walcząca o prawa czarnoskórych, zorganizował protest przeciwko pass laws. Demonstracje miały odbyć się w różnych miejscach RPA, w tym w Sharpeville.
Przebieg wydarzeń w Sharpeville
21 marca 1960 roku około 5000 demonstrantów zebrało się na placu w Sharpeville, aby pokojowo protestować przeciwko pass laws. Protestujący, w większości mężczyźni i kobiety z robotniczych dzielnic, byli uzbrojeni jedynie w transparenty i śpiewali pieśni protestacyjne.
Policja otoczyła plac, a gdy tłum odmawiał się rozproszyć, zaczęła strzelać bez ostrzeżenia. Demonstranci byli zaskoczeni i zdezorientowani. Niektórzy próbowali uciec, inni padli martwi na ziemi.
W wyniku masakry zginęło 69 osób, w tym kobiety i dzieci. Pośród zabitych była również Patricia Phungula, 3-letnia dziewczynka. Ponad 180 osób zostało rannych.
Konsekwencje Masakry w Sharpeville
Masakra w Sharpeville wywołała międzynarodowe oburzenie. Świat potępił okrucieństwo policji i wezwał do zniesienia apartheidu. Rząd RPA zareagował brutalną represją, wprowadzając stan wyjątkowy i aresztując tysiące działaczy ANC.
Masakra w Sharpeville stała się symbolem walki o wolność i sprawiedliwość w RPA. To wydarzenie zmobilizowało międzynarodową społeczność do udzielenia wsparcia ruchowi przeciw apartheidowi, co doprowadziło do nałożenia sankcji na RPA.
Metropolia: Mówiąca z nami historia
Aby zrozumieć złożoność i brutalność systemu apartheidu, warto spojrzeć na historię jednego z jego głównych architektów – Hendrika Verwoerda.
Verwoerd pełnił funkcję premiera RPA od 1961 do 1966 roku. Był gorliwym zwolennikiem apartheidu i wprowadził szereg rasistowskich ustaw, które pogłębiły segregację rasową w kraju.
W latach 60. Verwoerd podejmował kroki w celu zmarginalizowania ruchu przeciwko apartheidowi. Po masakrze w Sharpeville, zaatakował ANC, nazywając ich terrorystami i dążąc do ich całkowitego rozbicia.
Verwoerd został zamordowany w 1966 roku przez białego radykała, który sprzeciwiał się jego polityce.
Podsumowanie: Walka o wolność trwa dalej
Masakra w Sharpeville była jednym z najtragiczniejszych wydarzeń w historii RPA. To wydarzenie wywołało falę oburzenia na świecie i stało się katalizatorem dla ruchu przeciw apartheidowi.
Wydarzenie | Data | Miejsce |
---|---|---|
Masakra w Sharpeville | 21 marca 1960 | Sharpeville, RPA |
Wprowadzenie stanu wyjątkowego w RPA | 30 marca 1960 | Cała RPA |
Pomimo brutalnej reakcji rządu RPA, ruch przeciw apartheidowi nie ustawał. W 1994 roku, po 27 latach więzienia, Nelson Mandela został zwolniony i w tym samym roku odbyły się pierwsze demokratyczne wybory w RPA.
Masakra w Sharpeville była tragicznym przykładem okrucieństwa systemu apartheidu. To wydarzenie będzie na zawsze przypominać nam o potrzebie walki o sprawiedliwość i równość dla wszystkich.